Embuild Vlaanderen maakt van AI haalbare kaart, ook voor kleine bouwbedrijven

Terug naar Inspiratie
ai in de bouw

“Artificiële intelligentie (AI) kan de bouwsector helpen om sneller, efficiënter en duurzamer te bouwen. Sommige toepassingen liggen voor de hand maar voor andere  moet er wel een businessmodel zijn zodat die investeringen zich terugverdienen.” ​​Als projectcoördinator Innovatie en Technologie bij Embuild Vlaanderen brengt Benedikt Declercq nieuwe technologieën dichter bij de bouwbedrijven.

 

Samenvatting

  • AI leeft enorm bij bouwbedrijven, maar de praktijk blijft eerder beperkt.
  • AI kan bouwbedrijven helpen om sneller en efficiënter te werken. Van lastenboeken screenen tot werfopvolging dankzij slimme beeldverwerkingssoftware.
  • Met de steun van VLAIO onderzoekt Embuild de volgende 3 jaar samen met Buildwise, Sirris en imec meer mogelijkheden van AI in de bouw.

Ambities zijn groot, de praktijk is nog beperkt

Benedikt Declercq: “Als je mij vraagt hoever de bouwsector staat met AI, dan zeg ik: nog lang niet ver genoeg. Uit een enquête bij onze leden blijkt dat het thema enorm leeft bij de bouwbedrijven. 79% denkt dat ze binnen de 2 jaar met AI zullen werken. Maar 31% geeft aan dat nu al te doen. 22% heeft AI-plannen op korte termijn.”

Van generatieve AI tot computer vision

Als je ‘AI in de bouw’ leest, waaraan denk je dan? Augmented reality en VR-brillen, slimme camera’s op de werf of software die zelf problemen in de technische plannen signaleert? Benedikt Declercq: “Artificiële intelligentie is heel breed. Met Embuild laten we zien dat je met AI ook op een laagdrempelige manier je werking verbetert. Chatbots zoals ChatGPT of Copilot helpen aannemers om de juiste informatie uit dikke lastenboeken te halen. Bijvoorbeeld hoeveel vierkante meter vloer er nodig is of hoeveel budget er voor pleisterwerk is. Dan schat je sneller in of het de moeite is om een offerte in te dienen. AI gekoppeld aan BIM gaat al een stap verder. Door machinelearning helpt het pakket om BIM-modellen te maken, op basis van ontwerpen die je eerder maakte. Nog een stap verder is computer vision. Drones en camera’s op werven zijn niks nieuws. Maar het wordt interessant als je intelligentie toevoegt. Software kan dan de beelden vergelijken met data in het BIM-model, en bijvoorbeeld vertragingen signaleren of fouten detecteren.”

Aannemers winnen tijd door chatbots lastenboeken te laten screenen.

Businessmodel ontbreekt

“Dat de bouwsector AI nog niet helemaal omarmt, daar zijn verschillende redenen voor. Ten eerste ontbreekt het in de kleinere bedrijven aan kennis. Je moet weten dat 76% van de bouwbedrijven minder dan 6 werknemers heeft. Iedereen staat dus mee op de werf. Anders dan in die grote bouwbedrijven is er weinig ruimte voor innovatie en nieuwe technologieën. Ten tweede ontbreekt voor sommige, complexere toepassingen een interessant businessmodel. Investeren in AI kost geld. Bij eenvoudige toepassingen vallen die kosten mee, maar voor geavanceerde AI-tools ontbreekt soms een duidelijke re­turn on investment, terwijl de marges in de bouw al scherp zijn. Ten derde ontbreekt de sense of urgency. Met AI kun je als bouwbedrijf je concurrentiepositie versterken. Maar de bouwsector is eerder afwachtend en daardoor zijn de implementaties vandaag eerder beperkt.. Kortom: willen we dat AI een vaste waarde in de bouw wordt, dan moeten de laagdrempelige toepassingen in kaart worden gebracht die niet alleen voor grote maar ook voor kleinere bouwbedrijven een meerwaarde bieden.”

Het ontbreekt aan kennis en sense of urgency.

2 VLAIO-projecten over AI in de bouw

Voor die ondersteuning zorgt Embuild Vlaanderen alvast. In 2025 start de beroepsfederatie 2 projecten rond digitalisering in de bouw: ‘AI- en datagedreven werfopvolging’ en ‘Toekomstbestendige innovatie en verbetering in bouwinformatieprocessen met Generatieve AI’. Ze kreeg daarvoor steun van VLAIO.

Benedikt Declercq: “Samen met Buildwise en innovatiecentrum Sirris onderzoeken we de mogelijkheden van generatieve AI voor de bouw. Documenten opstellen, doorzoeken en vertalen met AI kan vandaag al. We willen die tools verbeteren voor documenten die eigen zijn aan de bouw. Zodat het bijvoorbeeld makkelijker wordt om werfverslagen op te stellen en bij te houden. Het tweede project doen we samen met Buildwise en imec en zoomt in op de bouwwerf. Hoe voegen we intelligentie toe aan camerabeelden zodat die bijvoorbeeld onveilige situaties, vertragingen of afwijkingen van de technische plannen detecteren?”